คอฟฟี่เบรก

ฉบับที่ 2/2545

เซียนอยู่รู "หนูอยู่คอนโดฯ" ฮ่ะ

เราเอาเรื่องอะไรที่ตอนนี้ชาวบ้านชาวเมืองกำลัง ตื่นตาตื่นใจมาคุยกันดีกว่า เราจะไม่ชี้ว่าใครจะเป็นแชมป์บอลโลกหนนี้ เพราะไม่อยากให้เกิดกรณี “เซียนอยู่รู หมูอยู่ตึก” ขึ้น ก็ฝรั่งเศสที่ว่าน่าจะเข้ารอบลึกๆได้ก็ยังพลิกล็อกถล่มทลายในนัดแรกมาแล้ว – Viva la France!

มาคุยกันเรื่องเบาๆกันดีกว่า

น่าแปลกไหมที่ผู้หลักผู้ใหญ่ในบ้านในเมืองหลายคน รวมทั้งสื่อด้วยออกมาชี้นำสังคมว่าฟุตบอลกับการพนัน เป็นเรื่องคู่กัน อืมม์… ไม่บอกไม่รู้นะเนี่ยะ

อาจจะไม่ใช่ก็ได้นะ

ที่หนังสือพิมพ์เขาชอบลงแต้มต่อวันเสาร์ วันอาทิตย์ ตอนบอลลีกประเทศนอกเปิดฤดูกาลนี่ เขาอาจจะกำลังสอน Math เรื่อง Probability ให้ชาวบ้านอย่างเราๆ ได้รู้จักกันนะ

อืมม์… น่าเสียดายที่เขาไม่ได้สอนวิธีคิดเรื่อง Prob. ให้เราได้รับรู้ด้วย

สื่อมวลชนที่อ่านเว็บเราช่วยบอกด้วยนะว่ามีวิธีคิดยังไง ใช้สูตรคณิตศาสตร์อะไร ถึงได้ผลลัพท์แต้มต่อออกมาเป็นสองลูก หรือควบครึ่งลูก ใช้พีชคณิต ตรีโกณ สถิติ Matrix หรือ แคลคูลัสคำนวณ อันนี้จะได้เผื่อแผ่คนที่เขามีเชื้อผสมแบบ “ลูกครึ่ง” ด้วย เขาจะได้เข้าใจว่าเขาเกิดขึ้นมาจากสูตรคณิตศาสตร์สูตรไหน… (อิอิอิ ล้อเล่นๆ)

พอพูดถึงการคำนวณแล้ว เพื่อนๆชาวนิเทศฯ คงหน้าเบ้ไปหลายคน ไม่แน่ใจว่าเบ้ซ้ายหรือเบ้ขวา เพราะถ้าเบ้ซ้าย (skew left) หมายถึง งานนี้คงจะเข้าใจยาก ถ้าเบ้ขวา (skew right) คงจะจะเข้าใจง่ายหน่อย… (เออ… มุขนี้มาจากเรื่อง distribution ของ กราฟ ในสถิติไง…)

พอแล้วๆ มุขวิชาการจัด เดี๋ยวงง

เพื่อนๆเชื่อไหมว่า เรื่องพนันบอลนี่ก็เหมือนการเล่นหุ้นนั่นแหละ

เราต้องรู้จักวิเคราะห์ (แยกแยะ) หุ้นว่าตัวไหนน่าเล่น ตัวไหนน่าขายทิ้ง มีหุ้นที่เขาเรียกว่า Blue chips หรือ หุ้นทำกำไรงาม ในตลาดหุ้น ทีมบอลก็มีเหมือนกัน ทีมที่เล่นกับทีมอะไรๆ ก็น่าจะชนะไปหมด อย่าง แมนฯ ยูฯ ลิเวอร์พูล อาร์เซนอล เราก็อาจเรียกว่าเป็นทีม Blue chip ได้ แต่ถ้าทีมพวกนี้เกิดแพ้ติดๆกัน ก็อาจเรียกว่า “ทีม Blue chip หาย” ไปหมด

ขอให้เพื่อนๆเข้าใจง่ายๆว่าการเล่นหุ้นเป็นการลงทุนทางการเงิน (Financial capital) แต่บอลนี่ เป็นเรื่องทุนทางวัฒนธรรม (Cultural capital) (อันนี้เป็นเรื่องเศรษฐศาสตร์นะจ๊ะ)

ทุนทางวัฒนธรรมคืออะไร?

ตอบด้วยการยกตัวอย่างละกัน ทุนวัฒนธรรมก็คือสิ่งที่เป็นเรื่องของการกิน การอยู่ การสันทนาการ การพักผ่อนของเราๆนั่นแหละ อาหารก็เป็นทุนทางวัฒนธรรม เหมือนกับเพลง เหมือนกับหนัง เหมือนกับการแต่งตัว พวกนี้เอามาทำเป็นสินค้า เป็นแฟชั่นได้ ขายได้ แล้วก็ยังสามารถต่อเชื่อมไปยังอุตสาหกรรมอื่นๆอีก อย่าง อาหารก็เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหารและการเกษตร เพลง หนังนี่ก็มีทั้งอุตสาหกรรมเทป ซีดี ฟิล์ม รวมทั้งการพิมพ์อีก แฟชั่นการแต่งตัวต่างๆ ก็เกี่ยวเนื่องไปกับอุตสาหกรรมการทอ เสื้อผ้า เครื่องสำอาง โอ๊ย… เยอะแยะมากมาย

อ้อ… ทุนทางวัฒนธรรมเป็นคนละเรื่องกับทุนทางสังคม (Social capital) นะ อย่าสับสนเพราะ ทุนทางสังคมนี่คือเรื่องเกี่ยวกับเครือข่าย การรู้จักคน แล้วเอาเครือข่ายพวกนี้ไปทำประโยชน์ ไม่ว่าจะเป็นทางเศรษฐกิจ อย่างการขายแอมเวย์ หรือขายประกันนะ หรือทางสังคม เช่น การแบ่งกับข้าวไปให้ข้างบ้านกิน ช่วยให้กำลังใจ ดูแลคนป่วย หรือการปันของให้กันและกันในชุมชน (เออ… ไม่รู้ว่าคนบางกอกรู้จักหรือเปล่า)

กลับมาเรื่องบอลดีกว่า

ในฐานะนักนิเทศศาสตร์ เราก็น่าจะมองเรื่องการที่ทีมประเทศนอกมาเมืองไทยแทบจะทุกปี จนจะชนกันตายนี่เขาทำเพราะอะไร ปีก่อนแมน ยูฯ กับลิเวอร์พูลมา ปีนี้ทีมใหญ่ๆอย่าง PSV Eindoven บาร์เซโลน่า ลีดส์ ยูไนเต็ด (ทีมโปรดข้าพเจ้า) ก็ยังมาอีกด้วย

บาร์เซโลน่าให้โอกาสนักเตะไทยลงไปบรรเลงเพลงเตะในทีมด้วย

ส่วน ลีดส์ นี่ลงทุนเปิดคัดเยาวชนไปเตะบอลกับสโมสรเลย (นี่ถ้าเราเด็กกว่านี้ คงไปคัดกับเขาเหมือนกัน…)

เขามาเตะบอล ทำกิจกรรมเพื่ออะไร?

ตอบง่ายๆคือเขาทำการตลาดไง… สร้าง Goodwill หรือ คุณค่าทางใจให้กับทีม Goodwill นี่ทางบัญชีเขาเรียกว่าเป็น intangible asset (สินทรัพย์ที่จับต้องไม่ได้) เป็นสินทรัพย์ที่เป็นนามธรรม

การมาปรากฏตัวในเอเชีย ก็คือทำ PR นอกเหนือไปจากการได้ออก ESPN หรือ Star Sports ซึ่งเป็นบริษัทลูกของ Sky TV ที่ถือลิขสิทธิ์ถ่ายทอดพรีเมียร์ลีก (Sky TV ถือหุ้นทีมลีดส์ด้วย – เห็นไหมว่ามันซับซ้อนแค่ไหน)

โอ… น่าทำการศึกษาอย่างมาก เรื่องการจัด Event แบบนี้ ศึกษาได้ทั้งเรื่องของ กิจกรรมที่เขามาทำเพื่อโปรโมต สปอนเซอร์ (อย่างแลดโบรกส์นี่ มาได้ไง แถมจับมือกับบีอีซี เทโร และเนชั่นอีก) หรือแม้แต่การจัดองค์กรแบบเฉพาะกิจ การเตรียมการต่างๆ เนี่ยะ ได้ทั้งการศึกษาโครงสร้างและการสื่อสารภายในองค์กร การสื่อสารระหว่างวัฒนธรรม และการสื่อสารกับสาธารณะเลยนะ…

บอลนอกในไทยเป็นการตลาดที่ขายวัฒนธรรมจริงๆนะ

ใครจะทำการศึกษาก็ลองไปคุยกับสยามสปอร์ต เนชั่น ช่อง 3 ช่อง 7 ดูดิ อ้อ… อย่าลืมคุยกับสมาคมฟุตบอลด้วยล่ะ เราๆท่านๆอาจจะได้รู้จักกับการจัดองค์กรเฉพาะกิจ และงานที่เขาทำกันมากขึ้นนะ ดูหน้าจอมากแล้ว ลองมาดูหลังฉากมั่งก็น่าสนุกนะ

คำเตือน

ว่ากันว่าสมาคมกีฬาเป็นแหล่งรวมมาเฟีย… (จากปากคนระดับ รมช. และนักข่าวสายกีฬา) คนที่ศึกษาก็อาจจะยิงนกตัวเดียว ได้กระสุนสองนัด

โชคดีเน้อ…

อ่านเรื่องราวเพิ่มเติมเกี่ยวกับทุนวัฒนธรรมภาคภาษาไทยจาก

 

กฎ กติกา มารยาท

การร่วมวงเสวนา: CAFE de Thailande ยินดีต้อนรับบทความเสวนาทั้งภาษาไทยและ English ซึ่งเกี่ยวข้องกับการสื่อสาร - นิเทศศาสตร์ทุกเรื่องทุกประเด็นไม่ว่าจะเป็นบทความทั่วไป บทความวิชาการ บทคัดย่อ ประกาศ  การ แนะนำหนังสือและ Web site การแสดงความคิดเห็น คำถามและคำอภิปราย การร่วมเสวนานี้ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย และไม่ต้องสมัครเป็นสมาชิกใดๆทั้งสิ้น อย่างไรก็ดี บทความเสวนาที่ส่งมานั้นจะได้รับการนำเสนอต่อสาธารณะเพียงครั้งเดียวเท่านั้น โดยส่งบทความร่วมเสวนามาที่ cafethai@thaiweb.co.th <mailto: cafethai@thaiweb.co.th> โดยระบุชื่อ นามสกุล และ e-mail จริง เพื่อแสดงความบริสุทธิ์ใจในการนำเสนอข้อมูลและสะดวกสำหรับผู้อื่นที่จะติดต่อกลับได้โดยตรง

การแสดงความคิดเห็น และคำอภิปรายใดๆของผู้ร่วมเสวนา จะเป็นไปตามหลัก Free Speech คือทุกคนมีเสรีภาพในการแสดงความเห็นและพร้อมที่จะรับฟังคำโต้แย้งด้วย พร้อมกันนี้ผู้ร่วมเสวนาต้องพร้อมที่จะแสดงความรับผิดชอบทางกฎหมาย หากคำอภิปรายนั้นไปละเมิดผู้อื่น และมีการฟ้องร้องเกิดขึ้น 

ลิขสิทธิ์บทความเสวนา: บทความทุกบทความใน CAFE de Thailande สามารถนำไปเผยแพร่ต่อไปได้โดยเสรี ในลักษณะที่ไม่เกี่ยวข้องกับการค้า หากต้องการอ้างถึงคำพูดใดๆในลักษณะของการค้า ขอให้ติดต่อขออนุญาตจากผู้ร่วมเสวนาผู้นั้นโดยตรง ยกเว้นกรณีที่ผู้ร่วมเสวนาขอสงวนลิขสิทธิ์บทความไว้ 

กองบรรณาธิการ:

พัฒนพงส์ จาติเกตุ <chatiketu@hotmail.com> และ คณะผู้ก่อการ

สิ้นสุดเนื้อหาในบทความฉบับนี้


CAFE de Thailande <http://cafethai.tripod.com>
Copyright (c) 2002 by CAFE de Thailande. 
Revised: 03 มิถุนายน 2002