...โครงสร้างทางปัญญาของเรามีปัญหามาก
ระบบการศึกษาของเราทั้งระบบเป็นระบบที่อยู่นอกสังคม
ไม่รู้ร้อนรู้หนาวกับสังคม
ไม่ร่วมทุกข์ร่วมสุข
ไม่ร่วมแก้ปัญหา
จึงอ่อนแอทางปัญญายิ่งนัก
การเรียนการสอนก็วนอยู่ในโลกของวิชา
ไม่ได้สัมพันธ์อยู่กับความเป็นจริงของชีวิตและสังคม
เป็นแบบที่เรียกว่า
"วนอยู่ในสูญญากาศ-นภากาศ"
ที่ควรจะเป็นคือ
วนจากดิน (การปฏิบัติจริง)
สู่ฟ้า (วิเคราะห์-สังเคราะห์)
และจากฟ้าสู่ดิน
โครงสร้างการศึกษาแบบนี้ทำให้ประเทศอ่อนแอทางปัญญายิ่งนัก
การครอบงำจากต่างชาติ
ทั้งทางวิธีคิด
ระบบเศรษฐกิจการเงิน
และระบบการสื่อสาร
มีความรุนแรงยิ่งนัก
ที่ทำให้เราไม่มีอิสระที่จะกำหนดอนาคตของตนเองได้
โครงสร้างเหล่านี้
ทำให้สังคมไทยแข็งทื่อเหมือนฟอสซิล
ไม่มีความเข้มแข็งว่องไวในการเรียนรู้และการปรับตัว
จึงเอาตัวรอดได้ยาก
จากวิกฤตการณ์ใหม่ๆ
ที่ถาโถมเข้ามาอยู่เรื่อยๆ
เป็นโครงสร้างมรณะโดยแท้...
...ถ้ายังอยู่ในโครงสร้างมรณะ
ก็จะพากันพินาศสิ้น
เหมือน "ไก่อยู่ในเข่ง"
รอวันเขาเอาไปเชือด
แต่ยังจิกตีกันร่ำไป
สังคมไทยต้องหาวิธีเขยื้อนออกจากโครงสร้างนี้
ถ้ายังแก้ปัญหาอยู่ภายในโครงสร้างเดิมหรือในเข่ง
นอกจากแก้ไม่ได้แล้ว
ยังจะขัดแย้งจิกตีทำร้ายกันวุ่นวายและหนักขึ้น
โครงสร้างนี้เป็นโครงสร้างปิด
คือปิดทางสังคม
และทางปัญญาเหมือนเข่งที่ปิด
จึงต้องเปิดพื้นที่ทางสังคม
และพื้นที่ทางปัญญาอย่างกว้างขวาง
จาก
ประเวศ วะสี (ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์).
ยุทธศาสตร์เขยื้อนสังคมไทยออกจากโครงสร้างมรณะ.
นนทบุรี:
สำนักงานปฏิรูประบบสุขภาพแห่งชาติ
(สปรส.)